อธิบดีกรมสบส. เผยแหล่งน้ำเน่าเสีย ทำให้ยุงรำคาญชุกชุม แนะประชาชนอย่าทิ้งขยะสิ่งปฏิกูลลงน้ำ

อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ เผยแหล่งน้ำท่วมขังที่เน่าเสีย ทำให้ปริมาณยุงรำคาญเพิ่มจำนวน เนื่องจากกลิ่นของน้ำเน่าเสียจะชักนำให้ยุงชนิดนี้มาวางไข่ ยิ่งมีแหล่งน้ำเสียมากเท่าใด ยุงยิ่งชุมขอความร่วมมือประชาชนในพื้นที่น้ำท่วมขังช่วยกันลดแหล่งเพาะพันธุ์ โดยอย่าทิ้งขยะ สิ่งปฏิกูลลงน้ำ เพื่อลดจำนวนแหล่งวางไข่ยุงให้ได้มากที่สุด ด้านผู้อำนวยการสำนักโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรคระบุการพ่นหมอกควันได้ผลเพียงยุงกลุ่มหนึ่งเท่านั้น นายแพทย์วิศิษฎ์ ตั้งนภากร อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (กรม สบส.) กระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ว่า ขณะนี้หลายจังหวัดมีน้ำท่วมขังติดต่อกันหลายวัน บางแห่งมีปัญหาน้ำเน่าเสีย และทำให้เกิดยุงจำนวนมาก ซึ่งมักเป็นยุงรำคาญ ไม่ใช่ยุงลายที่ทำให้เกิดโรคไข้เลือดออกหรือยุงก้นปล่องที่ทำให้เกิดโรคมาลาเรีย นิสัยยุงชนิดนี้จะหากินตอนช่วงพลบค่ำ ดังนั้นประชาชนจึงควรอยู่ในห้องที่ติดมุ้งลวด หรือกางมุ้งนอน หากจำเป็นต้องออกนอกบ้าน ขอให้สวมเสื้อผ้ามิดชิด และทาโลชั่นกันยุงเช่นตะไคร้หอม เพื่อป้องกันไม่ให้ยุงกัด นายแพทย์วิศิษฎ์ กล่าวว่า ยุงรำคาญ ชอบวางไข่ในน้ำเน่าเสีย หรือในท่อระบายน้ำเสีย ดังนั้นในการช่วยกันลดจำนวนยุงชนิดนี้ ประชาชนสามารถช่วยกันได้หลายวิธี ได้แก่ 1.ไม่ทิ้งขยะ สิ่งปฏิกูลลงน้ำ ขอให้ทิ้งลงในถังขยะที่มีฝาปิดมิดชิด หรือใส่ในถุงดำ ถุงพลาสติกแล้วมัดปากถุง เพื่อนำไปกำจัดอย่างถูกวิธี ซึ่งจะเป็นการป้องกันโรคติดต่ออื่นๆได้ด้วย เช่นโรคอุจจาระร่วง 2.ช่วยกันเก็บขยะขึ้นจากน้ำเพื่อลดการเน่าเสียของน้ำ โดยเฉพาะแหล่งน้ำที่มีลักษณะขังนิ่ง 3.ในบ้านที่มีน้ำท่วมขังเป็นแอ่ง สามารถช้อนลูกปลา โดยเฉพาะปลาหางนกยูง มาปล่อยไว้เพื่อกินลูกน้ำยุง ทางด้านนายแพทย์นิพนธ์ ชินานนท์เวช ผู้อำนวยการสำนักโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค กล่าวว่า ยุงรำคาญเป็นตัวการนำโรคไข้สมองอักเสบ หรือโรคเท้าช้างบางชนิดแต่พบได้น้อยมากในประเทศไทย การที่มียุงรำคาญชุกชุมในช่วงน้ำท่วมขังเกิดจากสาเหตุ 3 ประการ คือ 1.มีแหล่งน้ำเน่าเสีย กลิ่นเหม็นของน้ำที่เน่าเสียจะชักนำยุงให้มาวางไข่ แหล่งเพาะพันธุ์มากขึ้น 2.ยุงรำคาญสามารถวางไข่ได้มากขึ้นเนื่องจากยุงกินเลือดคนในช่วงน้ำท่วมได้ง่ายกว่าช่วงปกติ เพราะประชาชนมีการป้องกันตัวน้อย และมักใส่ขาสั้น ทำให้ยุงมีพื้นที่ดูดเลือดไปบำรุงไข่ยุงเจริญเติบโตได้มาก จึงวางไข่ได้มากขึ้น และ3.ที่อยู่ของยุงรำคาญ ซึ่งโดยทั่วไปยุงชนิดนี้จะอาศัยอยู่นอกบ้าน เช่นตามท่อระบายน้ำ ตามต้นไม้ร่มไม้ ท้องทุ่ง ท้องนา ถูกน้ำท่วม ยุงจึงบินมาอยู่ใกล้ๆคน หรืออยู่ในมุมอับทึบของบ้าน หรืออยู่ตามกองสิ่งของที่ประชาชนนำมาเก็บหนีน้ำรวมกันไว้ นายแพทย์นิพนธ์ กล่าวต่อไปว่า การกำจัดยุงรำคาญ ไม่แนะนำให้ใช้ทรายกำจัดลูกน้ำ เนื่องจากปริมาณน้ำท่วมกินบริเวณกว้าง ทรายกำจัดลูกน้ำจะจมลงในดินตะกอน จึงไม่ออกฤทธิ์ในการฆ่าลูกน้ำ การกำจัดที่ได้ผลคือการลดแหล่งน้ำเน่าเสีย ส่วนการกำจัดโดยการพ่นหมอกควัน จะช่วยลดจำนวนยุงลงชั่วคราวเท่านั้น เพราะจะฆ่าได้เฉพาะยุงที่บินออกมาหากินบริเวณที่พ่นนั้น แต่จะมียุงเกิดใหม่ทุกวัน และยุงจากบริเวณอื่นที่ไม่โดนหมอกควันก็จะบินเข้ามาแทนที่ ยุงรำคาญมีอายุประมาณ 45 วัน สามารถบินได้ไกลในมีรัศมีประมาณ 1-3 กิโลเมตร การป้องกันยุงรำคาญกัด โดยเฉพาะผู้ที่ต้องเดินทางในช่วงพลบค่ำขอแนะนำให้ทาโลชั่นกันยุง ซึ่งจะเหมาะสมและคุ้มค่ากว่าการพ่นหมอกควันมาก